اگزما یا درماتیت آتوپیک یک بیماری پوستی مزمن است که با خشکی، خارش و التهاب همراه است و در هر سنی ممکن است بروز کند. تغییرات آب و هوایی مانند دما، رطوبت و آلرژنها میتوانند علائم را تشدید کنند، زیرا پوست افراد مبتلا فاقد لایه محافظتی قوی است. این مقاله چگونگی تأثیر فصول مختلف بر اگزما و راههای مدیریت آن را بررسی میکند، اما برای درمان شخصی حتماً با پزشک متخصص پوست مشورت کنید.
تأثیر بهار بر اگزما : آلرژیها و گردهها
فصل بهار با شکوفهها و افزایش گردههای گیاهی همراه است که میتواند برای افراد مبتلا به اگزما چالشبرانگیز باشد. گردهها به عنوان آلرژنهای هوایی، نه تنها سیستم تنفسی را تحت تأثیر قرار میدهند، بلکه میتوانند پوست را نیز تحریک کنند. افراد مبتلا به اگزما اغلب حساسیتهای آلرژیک دارند، و تماس با گرده میتواند باعث التهاب پوستی شود. علاوه بر این، تغییرات دمایی ناگهانی در بهار (از روزهای سرد به گرم) میتواند تعادل رطوبت پوست را برهم بزند و منجر به خشکی و خارش شود.
یکی از رایجترین مشکلات در بهار، تشدید اگزما به دلیل آلرژی های فصلی است. مطالعات نشان میدهد که آلرژیهای بهاری مانند تب یونجه میتواند بر پوست تأثیر بگذارد و باعث بدتر شدن علائم شود. برای مثال، اگر گرده روی پوست بنشیند، میتواند باعث واکنشهای تماسی شود. همچنین، افزایش فعالیتهای بیرون از خانه در بهار ممکن است پوست را در معرض باد و گرد و غبار قرار دهد که هر دو عامل تحریککننده هستند.
برای مدیریت اگزما در بهار، ابتدا بر جلوگیری از تماس با آلرژنها تمرکز کنید. پنجرهها را در ساعات اوج گرده (صبح و عصر) بسته نگه دارید و پس از بازگشت از بیرون، دوش بگیرید تا گردهها از پوست و لباسها پاک شوند. استفاده از مرطوبکنندههای بدون عطر حداقل دو بار در روز ضروری است. مرطوبکنندههایی بر پایه روغن میتوانند لایه محافظتی پوست را تقویت کنند. اگر علائم آلرژیک شدید است، آنتیهیستامینهای خوراکی یا اسپریهای بینی میتوانند کمک کنند، اما تحت نظر پزشک مصرف شوند. همچنین، لباسهای پنبهای سبک بپوشید تا پوست تنفس کند و از تحریک جلوگیری شود. اگر اگزما با عفونت همراه شد، فوراً به پزشک مراجعه کنید، زیرا بهار زمان افزایش باکتریها و قارچها است. با این استراتژیها، میتوانید از زیبایی بهار لذت ببرید بدون اینکه پوستتان رنج ببرد.
تابستان و چالشهای گرما و عرق
تابستان با گرمای شدید و رطوبت بالا، میتواند اگزما را به سطح جدیدی از ناراحتی برساند. گرما باعث تعریق بیشتر میشود و عرق میتواند نمک و مواد تحریککنندهای روی پوست باقی بگذارد که منجر به خارش و التهاب میشود. علاوه بر این، رطوبت بالا میتواند منافذ پوست را مسدود کند و باعث راش حرارتی شود که شبیه اگزما است اما میتواند علائم را بدتر کند. تحقیقات نشان میدهد که آب و هوای گرم و مرطوب با کنترل ضعیفتر اگزما مرتبط است، زیرا تعریق بیش از حد پوست را خشک میکند.
در تابستان، قرار گرفتن در معرض آفتاب نیز مسئلهای است. در حالی که نور خورشید میتواند برای برخی مفید باشد، برای افراد مبتلا به اگزما ممکن است باعث سوختگی یا تشدید التهاب شود. همچنین، استفاده از ضدآفتابهای شیمیایی میتواند پوست را تحریک کند، بنابراین ضدآفتابهای معدنی بر پایه زینک یا تیتانیوم توصیه میشود.
برای مدیریت، پوست را خنک نگه دارید. از لباسهای پنبهای گشاد استفاده کنید تا عرق تبخیر شود. پس از فعالیتهای ورزشی، فوراً دوش آب ولرم بگیرید تا عرق پاک شود، اما از آب داغ اجتناب کنید زیرا پوست را خشک میکند. مرطوبکنندهها را بلافاصله پس از دوش اعمال کنید. در محیطهای مرطوب، از دستگاههای رطوبتگیر استفاده کنید تا هوا خشکتر شود. اگر شنا میکنید، پس از خروج از استخر دوش بگیرید تا کلر پوست را تحریک نکند. رژیم غذایی غنی از امگا-۳ (مانند ماهی) میتواند التهاب را کاهش دهد، اما تغییرات غذایی را با پزشک هماهنگ کنید. با این نکات، تابستان میتواند فصل لذتبخشی باشد.
پاییز: مقابله با خشکی هوا
پاییز با کاهش دما و رطوبت، هوا را خشکتر میکند که برای پوست اگزمایی مشکلساز است. بادهای پاییزی و برگهای خشک میتوانند ذرات تحریککنندهای به پوست برسانند، و کاهش رطوبت طبیعی هوا پوست را مستعد خشکی و ترک میکند. همچنین، شروع فصل گرمایش داخلی میتواند رطوبت را کاهش دهد و علائم را تشدید کند.
در این فصل، عفونتهای تنفسی مانند سرما خوردگی افزایش مییابد که میتواند اگزما را بدتر کند، زیرا بینیچکان و دستمالکشی مداوم پوست اطراف بینی را تحریک میکند. مطالعات نشان میدهد که هوای خشک پاییزی میتواند باعث پوسته پوسته شدن و خارش شدید شود.
مدیریت شامل استفاده از مرطوبکنندههای غلیظتر مانند پمادها است. یک کاسه آب نزدیک رادیاتور بگذارید تا رطوبت هوا افزایش یابد. لباسهای لایهلایه بپوشید تا از تعریق جلوگیری شود، اما از مواد پشمی اجتناب کنید زیرا تحریککننده هستند. شستشوی مکرر دستها با آب ولرم و مرطوبکننده پس از آن ضروری است. اگر علائم شدید شد، کورتیکواستروئیدهای موضعی تحت نظر پزشک استفاده کنید.
زمستان: سرما و خشکی شدید
زمستان سختترین فصل برای اگزما است. هوای سرد و خشک رطوبت پوست را میمکد، و گرمایش داخلی وضعیت را بدتر میکند. بادهای سرد میتواند پوست را تحریک کند، و دوشهای طولانی با آب داغ خشکی را افزایش میدهد. طبق گزارشها، زمستان باعث تشدید علائم در بسیاری از افراد میشود.
برای مدیریت، از مرطوبکنندههای سنگین استفاده کنید و رطوبتساز در اتاق بگذارید. دوشها را کوتاه و با آب ولرم بگیرید. لباسهای محافظ مانند دستکش بپوشید. رژیم غذایی غنی از ویتامین D کمککننده است.
نکات کلی برای مدیریت سالانه
سالانه، پوست را مرطوب نگه دارید، از محرکها دوری کنید و استرس را مدیریت کنید. رژیم غذایی متعادل، خواب کافی و ورزش منظم مفید است. همیشه با پزشک مشورت کنید.
نتیجه گیری
اگزما با تغییرات فصلی نوسان میکند، اما با استراتژیهای مناسب قابل مدیریت است. این مقاله راهنمایی عمومی است؛ برای درمان شخصی، به متخصص مراجعه کنید.
منبع : health.clevelandclinic