چسبندگی رحم چیست؟(سندرم آشرمن)

داخل رحم مانند یک بادکنک است که دیواره های جلویی و پشتی آن در برابر هم قرار گرفته است. جیب با بافتی به نام آندومتر پوشانده شده است. در طول قاعدگی لایه سطحی (بالای) آندومتریوز ریخته می شود. هنگامی که یک زن باردار می شود جنین در آندومتر کاشته می شود. آسیب و یا عفونت آندومتر ممکن است به دیواره داخلی آسیب برساند و باعث ایجاد چسبندگی رحم (بافت اسکار) بین دیواره های داخلی رحم شود که در آن دیواره ها به طور غیر طبیعی به یکدیگر می چسبند.

سندرم آشرمن اصطلاحی است که برای توصیف چسبندگی رحم به کار می رود. این زخم می تواند با نوارهای کششی نازک بافت اسکار خفیف یا با تشکیل نوارهای ضخیم شدیدتر باشد. در شدیدترین موارد انسداد جزئی یا کلی داخل حفره رحم می تواند رخ دهد.

علائم چسبندگی رحم چیست؟

اگر به سندرم آشرمن مبتلا هستید، می توانید علائم مختلفی را تجربه کنید. این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد :

داشتن قاعدگی بسیار سبک (هیپومنوره).
نداشتن پریود (آمنوره) یا خونریزی غیرطبیعی رحمی.
احساس گرفتگی شدید یا درد لگن.
مشکل در باردار شدن یا باردار ماندن.

در برخی موارد، ممکن است علائمی از سندرم آشرمن را تجربه نکنید. همچنین ممکن است همچنان پریودهای طبیعی را تجربه کنید. اگر در لگن خود احساس ناراحتی می کنید یا دوره های غیرعادی دارید، با پزشک خود تماس بگیرید.

علت چسبندگی رحم چیست؟

شایع ترین علت چسبندگی  رحم آسیب به دنبال یک عمل جراحی است. اتساع و کورتاژ (D&C) یک روش جراحی معمولی سرپایی است که طی آن دهانه رحم (دهانه یا گردن رحم) کشیده می شود و محتویات بافتی رحم برداشته می شود.

چسبندگی های داخل رحمی ممکن است در پی D&C که برای عوارض بارداری انجام می شود مانند خونریزی رحم پس از زایمان یا سقط جنین یا به ندرت برای مشکلات زنان که شامل رحم می شود مانند خونریزی غیرطبیعی ایجاد شود. دیگر علل احتمالی ایجاد چسبندگی رحم عبارتند از عفونت های داخلی رحم (آندومتریت)، برداشتن فیبروم رحم، سزارین و برداشتن آندومتر (یک عمل جراحی که برای آسیب عمدی به دیواره رحم استفاده می شود. برای روشن شدن دوره های قاعدگی یا حذف کامل آنها).

چسبندگی رحم چه عوارضی دارد؟

یک زن مبتلا به چسبندگی رحم ممکن است هیچ مشکل یا علائم واضحی نداشته باشد. با این حال بسیاری از زنان ممکن است ناهنجاری های قاعدگی مانند پریودهای غیاب، سبک یا نادر را تجربه کنند.

زنان دیگر ممکن است نتوانند به بارداری برسند یا سقط مکرر را تجربه کنند. آنها همچنین ممکن است در زمان زایمان به دلیل کاشت غیرطبیعی جفت (پس از زایمان) دچار عوارض شوند. اگر بافت اسکار جریان خون قاعدگی را تا حدی یا به طور کامل مسدود کند سندرم آشرمن می تواند باعث درد لگن یا دوره های قاعدگی دردناک شود.

روش های تشخیص چسبندگی رحم

سندرم آشرمن معمولاً زمانی تشخیص داده می‌شود که علائم بیماری مانند درد لگن، آمنوره (فقدان قاعدگی)، خونریزی غیرطبیعی رحم یا ناتوانی در باردار شدن و ماندن را داشته باشید. سابقه پزشکی شما همچنین می تواند منجر به تشخیص سندرم آشرمن شود. اگر تحت عمل اتساع و کورتاژ (D&C)، سزارین، پرتودرمانی یا عفونت لگنی قرار گرفته اید، ممکن است از نظر سندرم آشرمن آزمایش شوید. همه این روش ها و شرایط می تواند منجر به سندرم آشرمن شود.

در طول یک قرار ملاقات، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما سابقه پزشکی شما را بررسی می کند. اگر هر نوع جراحی لگن انجام داده اید که در سابقه پزشکی شما گنجانده نشده است، حتماً به ارائه دهنده خود اطلاع دهید. این اطلاعات می تواند در تشخیص چسبندگی رحم بسیار مهم باشد. سپس پزشک شما یک معاینه فیزیکی انجام می دهد، اما برای تشخیص بافت اسکار داخل رحم، ارائه دهنده شما یک سونوهیستروگرام انجام می دهد. برای سونوهیستروگرام، پزشک از طریق یک کاتتر کوچک، کمی محلول نمکی را در داخل حفره رحم تزریق می کند. سپس از سونوگرافی ترانس واژینال استفاده می کنند تا ببینند آیا بافتی حفره یا دهانه رحم را مسدود می کند یا خیر.

تست های تصویربرداری به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما اجازه می دهد تا اندام های داخلی شما را ببیند. تست های مختلف جزئیات مختلفی را ارائه می دهند. این آزمایش‌ها می‌توانند روی پوست شما انجام شوند و نیازی به آمادگی کمی دارند، یا می‌توانند روش‌های پیچیده‌تری باشند.

تست های تصویربرداری که می توانند برای تشخیص چسبندگی رحم استفاده شوند عبارتند از :

اولتراسوند : این نوع تست تصویربرداری از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از اندام های داخلی شما استفاده می کند. سونوگرافی را می توان به صورت خارجی بر روی پوست شما یا به صورت داخلی با سونوگرافی ترانس واژینال انجام داد. در این نسخه از آزمایش، یک گرز نازک به داخل واژن وارد می شود.

سونوگرافی انفوزیون سالین : این تست تصویربرداری از اولتراسوند به همراه محلول سالین (مخلوطی از نمک و آب) استفاده می کند تا تصویر واضحی از داخل رحم شما ایجاد کند. این مایع رحم شما را منبسط می کند تا پزشک شما بتواند جزئیات شکل و نقایص حفره رحم شما را ببیند. این به ارائه دهنده شما نگاهی بسیار دقیق به داخل و خارج اندام های تناسلی شما می دهد.

هیستروسکوپی : در طول این روش، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما از یک ابزار نازک با یک دوربین در انتهای آن برای مشاهده داخل رحم شما استفاده می کند. این در واژن شما وارد می شود و از طریق دهانه رحم به سمت بالا و داخل رحم شما حرکت می کند. هیستروسکوپی به ارائه دهنده شما این امکان را می دهد که نگاهی بسیار دقیق به داخل رحم شما داشته باشد. همچنین می توان از آن برای درمان سندرم آشرمن استفاده کرد.

روشهای درمان چسبندگی رحم

راه های مختلفی برای درمان چسبندگی رحم وجود دارد. در طول مکالمه با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود، خوب است در مورد اینکه این وضعیت چه احساسی در شما ایجاد می کند (از جمله دردی که ممکن است تجربه کنید) و همچنین اهداف خود برای باروری آینده را مورد بحث قرار دهید. در برخی موارد که یک زن علائمی را تجربه نمی کند، یک گزینه درمانی در واقع می تواند بدون درمان باشد. با این حال، اگر برنامه شما شامل حاملگی های آینده باشد، گزینه های درمانی وجود دارد که می تواند بافت اسکار را از بین ببرد. اگر گرفتگی یا درد لگن را تجربه می کنید، درمان می تواند کمک کننده باشد.

هدف اصلی درمان برداشتن بافت اسکار و بازگرداندن رحم به اندازه و شکل اولیه است. درمان سندرم آشرمن می تواند کمک کند :

تسکین درد.
چرخه قاعدگی طبیعی خود را بازیابی کنید.
اگر پیش از یائسگی هستید، احتمال بارداری را در نظر بگیرید.

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است از هیستروسکوپی برای حذف چسبندگی در رحم شما استفاده کند. در طول هیستروسکوپی، ارائه دهنده شما از ابزار نازکی به نام هیستروسکوپ برای بررسی داخل رحم شما استفاده می کند. از این ابزار می توان برای از بین بردن بافت اسکار نیز استفاده کرد. هیستروسکوپ به واژن، از طریق دهانه رحم و داخل رحم شما وارد می شود. در طی این روش بافت اسکار با دقت زیادی برداشته می شود. خطر احتمالی این روش آسیب رساندن به بافت سالم داخل رحم در حین برداشتن بافت اسکار است.

درمان های هورمونی (استروژن) ممکن است با یک کاتتر کوچک داخل رحمی که چند روز پس از هیستروسکوپی در داخل رحم باقی می ماند، همراه شود. این امر خطر تشکیل بافت اسکار مکرر پس از عمل را کاهش می دهد. در واقع، استروژن باعث بهبود آندومتر (پوشش داخلی حفره) می شود و کاتتر یک مانع فیزیکی بین دیواره های قدامی و خلفی رحم شما ایجاد می کند، به طوری که در چند روز پس از عمل اسکار به یکدیگر نمی چسبند. برداشتن بافت هنگامی که یک کاتتر داخل رحمی وارد می شود، برای جلوگیری از عفونت های احتمالی به شما آنتی بیوتیک داده می شود.

آیا می توان از چسبندگی رحم پیشگیری کرد؟

بافت زخمی که در چسبندگی رحم پیدا می کنید می تواند یک عارضه جانبی احتمالی چندین روش پزشکی دیگر باشد. اغلب، نمی توان از این امر جلوگیری کرد، زیرا شما به روش پزشکی نیاز دارید. مهم است که هر زمان که می توانید با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد تمام خطرات احتمالی یک روش پزشکی صحبت کنید.

آیا چسبندگی رحم باعث نازایی می شود؟

بارداری هایی که پس از درمان اتفاق می افتد به احتمال زیاد با سقط جنین، زایمان زودرس، خونریزی سه ماهه سوم و یا اتصال غیر طبیعی جفت به دیواره رحم پیچیده تر است. شانس بارداری موفق پس از درمان با نوع و میزان چسبندگی ها ارتباط دارد.

پس از درمان بیماران مبتلا به چسبندگی خفیف تا متوسط ​​معمولاً عملکرد عادی قاعدگی را تجربه می کنند و میزان موفقیت آمیز حاملگی آنها در حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد است. از طرف دیگر، بیماران مبتلا به چسبندگی شدید یا تخریب گسترده اندومتر ممکن است بعد از درمان، حاملگی کامل را فقط ۲۰ تا ۴۰ درصد یا کمتر داشته باشند. زنانی که آسیب زیادی به آندومتر دارند و بعد از درمان بهبود نمی یابند ممکن است گزینه های دیگری مانند فرزندخواندگی یا لقاح آزمایشگاهی (IVF) را در نظر بگیرند.

آیا چسبندگی رحم باعث سقط جنین می شود؟

در صورت ابتلا به چسبندگی رحم می توانید باردار شوید. سندرم آشرمن باعث می شود فضای کمتری در داخل رحم شما وجود داشته باشد. این می تواند مشکلاتی را در دوران بارداری ایجاد کند زیرا رحم شما نیاز دارد تا کودک در حال رشد را در خود جای دهد. رحم شما در طول بارداری منبسط و کشیده می شود. چسبیدن جفت به دیواره رحم نیز برای رشد جنین در حال رشد بسیار مهم است.

چسبندگی رحم عوارضی ایجاد می کند که می تواند خطر ابتلا به مشکلاتی مانند سقط جنین، مرده زایی یا جفت سرراهی را در دوران بارداری افزایش دهد. جفت سرراهی وضعیتی است که در آن جفت در موقعیت بسیار پایینی به دیواره رحم شما چسبیده است. می تواند دهانه رحم شما را مسدود کند و راه خروج کودک از رحم شما را مسدود کند. این وضعیت مربوط به خونریزی شدید و زایمان سزارین است.

آیا چسبندگی رحم ژنتیکی است؟

سندرم آشرمن به طور کلی یک بیماری ژنتیکی نیست. این بدان معنی است که شما از طریق اتفاقی (به عنوان یک عارضه جانبی جراحی، درمان یا عفونت) به این وضعیت مبتلا می شوید و از طریق خانواده شما منتقل نمی شود.

منبع : my.clevelandclinic