اختلال دوقطبی به گروهی از شرایط سلامت روانی اطلاق می شود که با تغییرات ناگهانی و چشمگیر در خلق، انرژی و رفتار مشخص می شود. این وضعیت که قبلاً به عنوان افسردگی شیدایی شناخته می شد، باعث ایجاد اپیزودهای اختلالات خلقی می شود که روزها یا هفته ها طول می کشد و عملکرد روزانه، عملکرد مدرسه یا کار و روابط را مختل می کند.
اختلال دوقطبی چیست؟
تخمین زده می شود که ۴.۴٪ از بزرگسالان ایالات متحده را در مقطعی از زندگی خود تحت تاثیر قرار دهد، اختلال دوقطبی باعث دوره های مشخصی از حالات هیجانی شدید یا دوره هایی می شود که می تواند برای روزها یا هفته ها طول بکشد. اپیزودها با رفتار شیدایی یا افسردگی مشخص می شوند.
اپیزودهای شیدایی
اپیزود شیدایی مرحله‌ای از یک هفته یا بیشتر است که در آن در بیشتر روزها خلق و خوی و انرژی بالایی دارید. در این مرحله، ممکن است به طور غیرعادی احساس شادی، آشفتگی، بی قراری کنید و به خواب زیادی نیاز نداشته باشید.
در موارد نادر و شدید، افراد در طول دوره های شیدایی دچار توهم و هذیان می شوند. علاوه بر این، برخی از افراد دوره های هیپومانیک را تجربه می کنند – دوره های شیدایی کمتر شدید که چهار روز یا بیشتر طول می کشد.
اپیزودهای عمده افسردگی
یک دوره افسردگی اساسی یک دوره دو یا چند هفته ای از علائم افسردگی مانند غم و اندوه، ناامیدی، بی حالی (کمبود انرژی) و بی تفاوتی است. این دوره‌ها می‌توانند شدید شوند و منجر به افکار خودکشی شوند. مانند دوره های شیدایی، دوره های افسردگی شدید می تواند منجر به توهم یا هذیان شود.
انواع اختلال دوقطبی چیست؟
ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اختلال دوقطبی را به چهار نوع اصلی تقسیم می کنند: دوقطبی ۱، دوقطبی ۲، اختلال سیکلوتیمیک، و اختلال دوقطبی نامشخص.
اختلال دوقطبی ۱
در اختلال دوقطبی ۱، دوره های شیدایی یک هفته طول می کشد یا آنقدر شدید می شود که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارید. در بیشتر موارد، دوقطبی ۱ باعث اپیزودهای افسردگی نیز می شود. برخی از افراد دوره های “مخلوط” دارند که همزمان علائم شیدایی و افسردگی را نشان می دهند. دوره های خنثی (نه شیدایی و نه افسردگی) نیز در این نوع رایج است.
اختلال دوقطبی ۲
اختلال دوقطبی ۲ زمانی رخ می دهد که شما یک دوره افسردگی و حداقل یک دوره هیپومانیک (قسمت های شیدایی خفیف تر که چهار روز یا بیشتر طول می کشد) را تجربه می کنید. در این بین دوره های بدون علامت وجود دارد. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ۲ اغلب دارای سایر شرایط سلامت روان مانند اضطراب یا افسردگی هستند.
اختلال سیکلوتیمیک (سیکلوتیمیا)
اختلال سیکلوتیمیک نوع خفیف تری از اختلال دوقطبی است که باعث نوسانات خلقی منظم می شود. بین علائم افسردگی خفیف و هیپومانیا، علائم به اندازه کافی شدید نیستند که از نظر بالینی دوره های افسردگی یا هیپومانیا در نظر گرفته شوند.
اختلال دوقطبی نامشخص
اختلال دوقطبی نامشخص زمانی است که شما دارای نوسانات شدید خلقی هستید، اما علائم آن به بدی علائم دوقطبی ۱ یا ۲ نیست. با این حال، در این نوع، علائم به اندازه ای قابل توجه هستند که بر عملکرد روزانه، روابط، و محل کار یا مدرسه تأثیر بگذارند.
علائم اختلال دوقطبی
تغییرات چشمگیر و شدید در خلق و خو، احساسات، رفتارها و سطح فعالیت شما از علائم اولیه اختلال دوقطبی است. این تغییرات معمولاً برای دیگران قابل توجه است و بر روابط شما، عملکرد در محل کار یا مدرسه یا عملکرد روزانه شما تأثیر می گذارد. علائمی که تجربه می کنید بستگی به این دارد که آیا یک دوره شیدایی یا افسردگی دارید.
علائم دوره شیدایی
در طول دوره های شیدایی، سطح احساسات و فعالیت بالا می رود. علائم دوره شیدایی شامل موارد زیر است :
سرگیجه یا شادی غیر طبیعی
تغییر موضوعات هنگام صحبت
حواس پرتی
با وجود خواب ناکافی احساس انرژی می کنید
افزایش تحریک پذیری یا تحریک پذیری
افکار مسابقه ای و غیرقابل کنترل
بی پروایی یا رفتارهای پرخطر و تکانشی
بی قراری، افزایش فعالیت
صحبت کردن سریعتر یا بیشتر
علائم اپیزود افسردگی اساسی
برخلاف اپیزودهای شیدایی، در طول یک دوره افسردگی، از نظر انرژی، خلق و خو و احساسات احساس «کم» می کنید. علائم این نوع شامل ترکیبی از موارد زیر است :
ناامیدی، افکار در مورد مرگ یا خودکشی
مشکل در به خواب رفتن یا خواب ماندن یا خواب زیاد
مشکل در انجام کارهای روتین
احساس غمگینی، ناامیدی یا اضطراب
فراموشی، کندی گفتار، ندانستن چه بگویم
از دست دادن انرژی یا انگیزه
از دست دادن علاقه به فعالیت ها
بی قراری
علت اختلال دوقطبی چیست؟
محققان نمی دانند دقیقا چه چیزی باعث اختلال دوقطبی می شود. اتفاق نظر بر این است که عوامل ژنتیکی، شیمی و ساختار مغز و عوامل محیطی همگی در این وضعیت نقش دارند.
عوامل ژنتیکی
اگرچه کار بیشتری لازم است، اما محققان ژنتیک را با افزایش خطر ابتلا به اختلال دوقطبی مرتبط دانسته‌اند. این وضعیت ارثی است و سابقه خانوادگی را به یک عامل خطر تبدیل می کند. افرادی که والدین یا خواهر و برادری با این عارضه دارند بیشتر احتمال دارد به آن مبتلا شوند.
شیمی و ساختار مغز
محققان با استفاده از تکنیک های تصویربرداری، تفاوت هایی را بین مغز افراد مبتلا به اختلال دوقطبی و بدون اختلال دوقطبی یافته اند. برخی تحقیقات نشان می دهد که افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ساختارهای زیر قشری کوچکتر (مرتبط با خلق و خو و شناخت) و قشر نازکتر (لایه بیرونی مغز) دارند.
علاوه بر این، محققان عدم تعادل در برخی انتقال دهنده های عصبی (مواد شیمیایی مغز) به ویژه دوپامین و سروتونین را با اختلال دوقطبی مرتبط دانسته اند.
فاکتورهای محیطی
رویدادهای استرس‌زا یا آسیب‌زای زندگی و برخی رفتارها نیز می‌توانند خطر ابتلا به اختلال دوقطبی را افزایش دهند. نمونه‌هایی از رویدادهای آسیب‌زا که منجر به حملات می‌شوند عبارتند از زایمان، از دست دادن شغل یا یکی از عزیزان، طلاق، سوء استفاده یا مصرف بیش از حد مواد مخدر یا الکل، یا آسیب‌های ضربه‌ای به سر.
اختلال دوقطبی چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص اختلال دوقطبی، یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی در مورد سابقه پزشکی، داروهای فعلی، علائم و سابقه سلامت روانی خانواده‌تان سؤال می‌کند. همچنین برای رد سایر علل بالقوه علائم اختلال دوقطبی، مانند کم کاری تیروئید، سکته مغزی و اختلال مصرف مواد، معاینه فیزیکی و در برخی موارد آزمایش خون انجام خواهید داد.
یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا یک متخصص سلامت روان، مانند یک روانپزشک یا روانشناس، ارزیابی سلامت روان را انجام می دهد.
درمان اختلال دوقطبی
درمان اختلال دوقطبی معمولاً شامل اتخاذ استراتژی‌های متعدد از جمله داروها، مشاوره و تغییر سبک زندگی است.
داروها
داروهای ضد افسردگی، تثبیت کننده های خلق و خوی، و داروهای ضد روان پریشی غیر معمول انواع دارویی هستند که ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی در نظر می گیرند. یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی ممکن است برای افسردگی مرتبط با اختلال دوقطبی، مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، دسته ای از داروهای ضد افسردگی را تجویز کند. با این حال، اینها می توانند باعث چیزی شوند که به عنوان دوچرخه سواری شناخته می شود – تغییر خلق و خوی سریع – بنابراین ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی آنها را با احتیاط تجویز می کنند.
داروهای تثبیت کننده خلق و خو، مانند لیتوبید (لیتیوم) و دپاکون (والپروات)، در کنار SSRI ها تجویز می شوند و به کاهش یا کاهش طول دوره های خلق و خو کمک می کنند. اغلب با اختلال دوقطبی همراه است.
روان درمانی و مشاوره
روان درمانی و مشاوره شامل گفتگو درمانی با روانپزشک، درمانگر یا مشاور آموزش دیده است. هدف این کار شناسایی و تغییر رفتارها، افکار یا احساسات مشکل‌ساز است که باعث ایجاد قسمت‌ها می‌شود. جایگزین دیگر، درمان شناختی رفتاری (CBT) است که بر تغییر الگوهای فکری تمرکز دارد.
تغییرات سبک زندگی
در کنار درمان‌های پزشکی یا درمان، تغییرات سبک زندگی می‌تواند به شما در مدیریت اختلال دوقطبی کمک کند، از جمله :
آرام باشید : فعالیت هایی مانند یوگا یا مدیتیشن ممکن است به کاهش اضطراب و کمک به علائم کمک کند.
فعال بمانید : ورزش منظم خواب را بهبود می بخشد و به کاهش استرس کمک می کند.
تغییرات رژیم غذایی : رژیم غذایی نامناسب با افزایش خطر ابتلا به اختلال دوقطبی و کاهش خطر ابتلا به بیماری های همزمان همراه است.
اجتناب از مواد : نوشیدن الکل، استعمال دخانیات یا استفاده از داروهای تفریحی می تواند خطر علائم دوقطبی را افزایش دهد.
آموزش : علائم اختلال دوقطبی را درک کنید و رویدادها یا چیزهایی که باعث ایجاد علائم می شوند را پیگیری کنید. داروهای خود و عوارض جانبی آنها را بشناسید.
منبع : verywellhealth
