به جرات میتوان گفت که مشکلات گوارشی از جمله شایعترین مشکلاتی هستند که کیفیت زندگی و سلامت انسانها را تحت تاثیر قرار میدهند. یکی از دلایل بروز این مشکلات، بیماری های روده است که به دلایل مختلفی میتواند افراد را درگیر کند.
این بیماریها که نواحی پایینی سیستم گوارش را درگیر میکنند، بر جذب و دفع غذا اثر گذاشته و این فرآیندهای طبیعی را دچار اختلال میکنند. با توجه به شیوع و گسترش بیماریهای روده، خوب است که با برخی از مهمترین انواع آن آشنا شده و بدانید که در زمان بروز این بیماریها چه باید کرد.
معرفی انواع بیماری های روده
بیماری های روده انواع مختلفی دارند که به شکلهای مختلف بر فعالیت روده بزرگ و کوچک انسان تاثیر میگذارند. این بیماریها به دو دسته عملکردی و ساختاری تقسیم میشوند:
بیماریهای عملکردی روده
در بیماریهای عملکردی، اگرچه روده طبیعی و سالم به نظر میرسد، اما به درستی کار نمیکند. یبوست، اسهال و سندرم روده تحریکپذیر از شایعترین بیماریهای این دسته هستند. بروز حالت تهوع، نفخ و تغییرات ظاهری مدفوع از نشانههای رایج این بیماریها هستند. پزشکان میگویند که عوامل زیر در بروز بیماریهای عملکردی روده نقش دارند:
- داشتن رژیم غذایی نامناسب مثل مصرف فیبر کم یا خیلی زیاد، خوردن فستفودها و…
- ورزشنکردن
- تغییر در روال عادی زندگی مثل سفر
- مصرف برخی از داروها
- بارداری و…
بیماریهای ساختاری روده
این بیماریها باعث میشوند که روده به درستی کار نکرده و در معاینات پزشکی هم غیرطبیعی به نظر برسد. هموروئید، بیماری دیورتیکولار، پولیپ روده، سرطان روده و بیماریهای التهابی از شایعترین بیماریهای ساختاری هستند.
راه های تشخیص بیماریهای روده
بیشتر مردم درد شکم، اسهال، نفخ و یبوست را نشانههای اولیه بیماریهای روده میدانند. اگرچه این مشکلات قطعا مهم هستند، اما تنها علائمی نیستند که باید به آنها توجه کرد. عدم تحمل غذایی، افزایش یا کاهش وزن ناخواسته، بدخلقی، اضطراب و افسردگی، مشکلات پوستی و موارد مشابه دیگر، از نشانهها مهمی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. اما پس از مشاهده این علائم چه باید کرد؟
مراجعه به پزشک متخصص گوارش، اولین گام برای تشخیص و درمان این بیماریها است. پزشک با استفاده از روشهای زیر، به بیماری و شدت آن را تشخصی داده و اقدامات درمانی مناسب را تجویز میکند:
- معاینه مدفوع برای بررسی وجود خون و عوامل باکتریایی، ویروسی یا انگلی در آن
- آزمایش کامل خون برای بررسی تعداد گلبولهای سفید و قرمز خون، آنتی بادیها و…
- سونوگرافی، ام آر آی و سی تی اسکن برای تشخیص بیماریهایی مانند کولیت اولسراتیو و کرون
- کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی برای مشاهده وضعیت روده
انتخاب هریک از روشهای تشخیصی به علائم اولیه بیمار و شرایط او بستگی دارد. امروزه برای مشاهده دقیقتر وضعیت دستگاه گوارش از روشهای نوینی مانند آندوسکوپی کپسولی استفاده میکنند. در این روش، بیمار یک کپسول کوچک حاوی دوربین را میبلعد تا از بخشهای مختلف دستگاه گوارش عکس بگیرد. تصاویر دریافتی از این دستگاه، به گیرندهای که روی کمر بیمار نصب شده ارسال میشوند. در نهایت این دوربین از طریق مقعد از بدن بیمار خارج خواهد شد.
خوراکیهای مناسب برای عفونت روده
باکتریها، ویروسها و انگلها از مهمترین عوامل ایجاد عفونت روده هستند. بیشتر این عفونتها با علائم مشابهی مانند حالت تهوع، اسهال، کاهش اشتها، تب، گاز و نفخ، از دستدادن آب بدن و… آشکار میشوند. پزشکان به افراد مبتلا به علائم خفیف این بیماری توصیه میکنند که با نوشیدن آب و مایعات زیاد، استراحت و مصرف غذاهای مناسب، آن را کنترل کنند.
اما در صورت تشدید نشانههای عفونت روده بهویژه در عفونتهای انگلی، حتما باید در اولین فرصت با یک پزشک مشورت کنید. مصرف دارو برای درمان این نوع عفونتها باید تحت نظر پزشک و با تجویز او انجام شود. البته لازم است بدانیم که برای عفونت روده چه بخوریم تا بتوانیم با مصرف آنها، به تسریع فرآیند درمان نیز کمک کنیم. در کنار استفاده از مایعات فراوان، اینکه بدانیم چه غذاهایی برای التهاب روده مفید است، از بهترین راهکارها برای کنترل این بیماری است. بهطورکلی مصرف غذاهای زیر به بهبود شرایط بیماران مبتلا به عفونت روده کمک خواهد کرد:
- خوراکیهای رقیق شامل آب، آبگوشت، آب سیب، نوشیدنیهای بدون کافئین و…
- رژیم BRAT که از برنج، موز، پوره سیب و نان تست تشکیل شده است
- ترکیبات پروتئینی سبک مثل تخم مرغ، گوشت و مرغ کمچرب
- سیبزمینی پخته
- زنجبیل و…
علت بیماری التهاب روده و علائم آن
بیماری التهاب روده درواقع اختلالاتی است که منجر به ملتهبشدن روده میشوند. این بیماری اغلب به عنوان یک بیماری خودایمنی –ناشی از حمله سیستم ایمنی به سلولهای روده- در نظر گرفته میشود. اما تحقیقات جدید نشان دادهاند که این حمله ممکن است در اثر وجود نوعی باکتری یا ویروس در روده و آسیب به آن هم ایجاد شود.
بهطورکلی علت دقیق بیماری التهاب روده هنوز کاملا شناختهشده نیست. پزشکان عوامل مختلفی مانند وراثت، سیگارکشیدن و مصرف زیاد برخی از داروها مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی را هم در بروز آن موثر میدانند.
التهاب روده از جمله بیماریهای مزمن است که به دو نوع کولیت زخمی و بیماری کرون تقسیم میشود. بیماران مبتلا به آن، معمولا دورههایی از علائم خفیف تا شدید را پشت سر میگذارند. برخی از مهمترین علائم بیماری التهاب روده عبارتند از:
- اسهال که در مواردی ممکن است خونی باشد
- تب
- درد و گرفتگی شکم
- کاهش وزن
- کمخونی فقر آهن به دلیل از دست دادن خون
- کاهش اشتها
تشخیص این بیماری بر اساس بررسی دقیق علائم و آزمایشهای مختلف انجام شده و هدف از درمان آن، متوقفکردن التهاب غیرطبیعی در بافت روده است. پزشکان برای درمان این بیماری از دارو در کنار رژیم غذایی مناسب و تغییرات سبک زندگی کمک میگیرند.
یادتان باشد که برای درمان این بیماری حتما از پزشک کمک بگیرید. شما میتوانید از طریق خدمات مشاوره آنلاین پزشکی «حال» ، بدون نیاز به مراجعه حضوری به مطب و صرف وقت و هزینه زیاد، در هر زمان با بهترین پزشک عفونی آنلاین از هر نقطه کشور گفتوگو کرده و خدمات مشاورهای دریافت کنید.
نتیجهگیری
بسیاری از افرادی که با نشانههای جدی بیماریهای روده به پزشک مراجعه میکنند، در شرح حال خود از وجود علائم بیماری برای مدت طولانی میگویند. درصورتیکه مشورت با پزشک متخصص گوارش در مراحل ابتدایی بروز بیماری، میتوانست از پیشرفت و تشدید آن جلوگیری کند. معمولا این بیماران، نداشتن وقت کافی یا هزینه زیاد مراجعه به پزشک را بهانهای برای عدم مراجعه زودهنگام میدانند که مشاوره انلاین این مشکل را برطرف کرده است. برای دیدن مزایای مشاوره انلاین نسبت به مشاوره حضوری این مقاله را مطالعه کنید.