اسکولیوز به عنوان یک بیماری که شکل ستون فقرات را تغییر می‌دهد، میتواند عوارض جدی برای سلامتی فرد به همراه داشته باشد. اسکولیوز معمولا در سنین جوانی شروع شده و منجر به درد، مشکلات در تنفس و تغییرات شکل بدن می‌شود. به گفته ی سعید مزین فیزیوتراپیست خانه سلامت از آن‌جایی که شناخت و درمان زودهنگام میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند، درمان اسکلیوز خفیف با فیزیوتراپی در مراحل اولیه میتواند نیاز شما به جراحی را از بین ببرد.
علائم اسکولیوز
اسکولیوز یک مشکل اسکلتی است که میتواند به ناحیه پشت و کمر افراد تغییر شکل دهد. این بیماری امکان دارد با علائم مختلفی ظاهر شود و شدت این علائم میتواند متفاوت باشد.
۱_ درد یا تورم در منطقه پشتی
یکی از علائم اولیه اسکولیوز، درد یا تورم در ناحیه پشت افراد است که امکان دارد به صورت مزمن باشد و باعث ناراحتی شود. این درد میتواند در طول روز به شدت افزایش پیدا کند و در فعالیت‌های روزمره به ویژه در حالت نشسته، بیشتر شود.
۲_ تغییر شکل
افراد ممکن است تغییر شکل در ناحیه پشت و کمر خود را مشاهده کنند. این تغییرات اغلب به صورت انحراف‌های قوسی به وجود می‌آیند و می‌توانند ظاهری مثل S یا C داشته باشند.
۳_ عدم تطابق دو شانه
در افراد مبتلا به اسکولیوز، مشاهده می‌شود که یک شانه ممکن است از دیگری بالاتر یا پایین‌تر باشد و این باعث تطابق ناهمگون شانه‌ها می‌شود. عدم تطابق شانه‌ها می‌توانند منجر به ناهمسانی در قسمت‌های بالایی بدن شده و در فعالیت‌های روزمره مشکلاتی ایجاد کنند.
۴_ ناراحتی در حین تنفس
در برخی موارد، اسکولیوز میتواند تنفس را تحت تأثیر قرار داده و باعث ناراحتی و سرفه‌های مکرر در فرد شود. این مشکل ممکن است به دلیل تغییر شکل پشت و فشار اضافی بر روی ریه‌ها ایجاد شود.
۵_ ناراحتی در فعالیت های روزمره
افراد امکان دارند در انجام فعالیت‌های روزمره نظیر حمل و وزن بالا یا نشستن طولانی مدت دچار ناراحتی شوند. این مشکل میتواند به دلیل ناهمواری در نحوه تحمل فشار و وزن بر روی ستون فقرات باشد.
۶_ تغییرات در کمر کودکان
در کودکان اسکولیوز میتواند با تغییرات در کمر مشاهده شود که این تغییرات اغلب در دوره رشد و تکامل بدنی آن‌ها آغاز می‌شود. اگر علائم اسکولیوز به شدت در کودک دیده شود، تغییرات و تاثیرات آن نیز بر کمر کودک شدیدتر خواهد بود.
برای تشخیص و درمان اسکولیوز باید به علائم و نشانه‌هایی که در خودتان یا کسانی در اطرافتان مشاهده می‌کنید، توجه کرده و از یک پزشک مشورت بگیرید.
انواع انحراف ستون فقرات کدامند؟
انحراف ستون فقرات در سه نوع زیر وجود دارند:
۱_ اسکولیوز
اسکولیوز یک بیماری ستون فقرات است که موجب انحراف در یک جهت ستون فقرات می‌شود. این بیماری میتواند از زمان تولد فرد همراه او باشد یا به دلایل بیماری‌های دیسک و مهره ایجاد شود.
اسکولیوز معمولا در سنین بلوغ به ویژه بین ۹ تا ۱۵ سالگی رخ می‌دهد و به درجات مختلفی تقسیم می‌شود. در مراحل ابتدایی معمولا به درمان خاصی نیاز ندارد، اما در موارد پیشرفته‌تر ممکن است عمل جراحی لازم باشد.
۲_ کیفوز یا گوژ پشتی
کیفوز دومین نوع از بیماری ستون فقرات است که با انحراف به سمت جلو در بالای ستون فقرات مشخص می‌شود. این بیماری در سنین جوانی یا پیری به وجود می‌آید و ممکن است با علائمی مثل کمردرد، گرد شدن و خشکی و سفتی در عضلات پشت همراه باشد.
عوامل مختلفی می‌توانند به ایجاد کیفوز منجر شوند، ازجمله مشکلات رشد بدنی، آرتریت ستون فقرات و آسیب‌های مختلف مهره و استخوان که برای تشخیص دقیق و درمان مناسب این بیماری، بهتر است با متخصص مراجعه کنید.
۴_ لوردوز یا گودی کمر
لوردوز یا گودی کمر نیز یکی دیگر از انواع انحراف ستون فقرات است. این بیماری معمولا با افزایش وزن و سن بیمار تشدید می‌شود و میتواند به تغییر مرکز ثقل بدن و حتی مشکلاتی نظیر درد کمر و پاها منجر شود. علل این بیماری شامل چاقی، عدم تعادل عضلات شکمی، بیماری‌های استخوانی مانند پوکی استخوان و مشکلات دیسک کمر است.
آیا انحراف ستون فقرات خطرناک است؟
بله، انحراف ستون فقرات در صورتی که بسیار شدید باشد، میتواند به مشکلات جدی‌تری مانند مشکلات قلبی، عروقی و تنفسی منجر شود. این امر به این دلیل است که انحنای ستون فقرات به حدی پیشرفت می‌کند و میتواند موجب چرخش قفسه سینه و کاهش فضای لازم برای ریه‌ها و قلب شود.
اگر درمان انحراف ستون فقرات در سنین پایین‌تر و در مراحل ابتدایی صورت بگیرد، اغلب نگرانی‌های بزرگی وجود ندارد، زیرا استخوان‌ها و مهره‌ها هنوز انعطاف‌پذیر هستند.
عوارض اسکولیوز
- مشکلات در تنفس، به طوری که نفس کشیدن به سختی انجام شود.
- درد در نواحی پایینی بدن، ازجمله کمر و ستون فقرات
- کاهش اعتماد به نفس به دلیل تغییرات در شکل بدن
- خطر افزایش عفونت‌های نخاعی
- نشت مایع نخاعی که ممکن است در صورت ایجاد فشار بر نخاع رخ دهد.
درمان اسکولیوز
درمان اسکولیوز با روش‌های مختلفی انجام می‌شود و سه نوع از بهترین آن‌ها عبارتند از:
۱_ فیزیوتراپی
درمان اسکولیوز با فیزیوتراپی یک روش مناسبی شامل مراحل مختلفی از ارزیابی تا درمان برای بهبود وضعیت بیمار است. اولین جلسه آن ارزیابی جامعی بوده که در آن فیزیوتراپیست علائم درد، سابقه پزشکی و تصاویر ستون فقرات بیمار را بررسی می‌کند. سپس، وضعیت عملکردی ازجمله دامنه حرکت، قدرت، تعادل و عملکرد تنفسی ارزیابی می‌شوند.
پس از این مراحل، فیزیوتراپیست برنامه درمانی مشخصی را ارائه می‌دهد که شامل کنترل درد، بهبود وضعیت ستون فقرات، افزایش قدرت و دامنه حرکتی و بهبود عملکرد تنفسی است.
همچنین، فیزیوتراپی پس از عمل جراحی اسکولیوز نیز اهمیت دارد. در فیزیوتراپی برنامه تمرینی مناسبی برای انجام در منزل نوشته می‌شود که به بهبود تمرینات کلینیکی کمک می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره درباره خدمات فیزیوتراپی برای درمان اسکولیوز، می‌توانید به سایت کلینیک فیزیوتراپی خانه سلامت مراجعه کنید.
۲_ جراحی
عمل جراحی برای درمان انحراف ستون فقرات به عنوان یکی از روش‌های درمانی اسکولیوز، میتواند بهبود قابل توجهی را برای بیماران به ارمغان آورد. در این جراحی انحراف در ستون فقرات به جای درست خود بازگردانده می‌شود.
این روش جهت بهبود علائم اسکولیوز و جلوگیری از پیشرفت بیشتر بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد. با پیشرفت تکنولوژی و مهارت پزشکان، عمل جراحی به بیماران کمک می‌کند تا به سبک زندگی سالم خود بازگردند.
۳_ ورزش
- پیاده‌روی یک روش ساده و کم هزینه برای بهبود انحراف ستون فقرات است. این ورزش میتواند به تقویت عضلات پشتی و اصلاح تعادل بدن کمک کند، بدون این‌که به تجهیزات خاصی نیاز داشته باشد.
- یوگا به عنوان یک تمرین کششی، برای تقویت و آرامش بدن معروف است. این تمرینات می‌توانند بهبود قابل توجهی در انحراف ستون فقرات و تنظیم نحوه نشستن، ایستادن و حرکت کردن فرد ایجاد کنند.
- همچنین، کاهش وزن از طریق فعالیت‌های ورزشی مختلف میتواند به تقویت عضلات و کاهش توده چربی کمک کند، که هر دو این عوامل در بهبود استحکام و سلامتی ستون فقرات تأثیر دارند.
بهبود وضعیت اسکولیوز با استفاده از فیزیوتراپی و ورزش
با توجه به اطلاعات ارائه شده درباره اسکولیوز، این بیماری میتواند عوارض زیادی برای سلامتی افراد داشته باشد و همچنین موجب کاهش اعتماد به نفس شود. بنابراین اگر انحراف ستون فقرات بسیار شدید باشد، میتواند به مشکلات جدی‌تری مانند مشکلات قلبی، عروقی و تنفسی منجر شود. برای تشخیص و درمان به موقع این بیماری، بهترین روش‌ها شامل فیزیوتراپی، جراحی در موارد پیشرفته و انجام ورزش‌های مناسب هستند.
