ذات الریه باکتریایی چیست؟

ذات الریه یک بیماری جدی ریوی است که توسط ویروس، باکتری یا قارچ ایجاد می شود. این یک عفونت تنفسی شدید است که به سرعت (حاد) ایجاد می‌شود و کیسه‌های هوایی کوچک در ریه‌ها  (که آلوئول نامیده می‌شوند) را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث پر شدن آنها از چرک و مایع می‌شود. این مقاله از سلول سبز علائم، علل، عوامل خطر، تشخیص، درمان، پیشگیری، عوارض و پیش آگهی ذات الریه باکتریایی را بررسی خواهد کرد.

علائم ذات الریه باکتریایی

علائم ذات الریه باکتریایی می تواند از علائم خفیف و شبیه آنفولانزا گرفته تا مشکلات تنفسی شدید و عوارض جدی متفاوت باشد. شدت ذات الریه به نوع خاصی از باکتری عامل عفونت، سلامت کلی فرد و سن بستگی دارد. کودکان کمتر از ۲ سال و بزرگسالان بیش از ۶۵ سال دارای سیستم ایمنی هستند که اغلب به اندازه کافی برای مبارزه با بیماری هایی مانند ذات الریه قوی نیست.

علائم شایع  عبارتند از :

سرفه کردن
تب شدید
تنگی نفس (سختی در تنفس)
تاکی پنه (افزایش تعداد تنفس)
تاکی کاردی (ضربان قلب سریع)
عرق و لرز
درد قفسه سینه
درد عضلانی
درد مفاصل

ذات الریه باکتریایی شایع ترین نوع پنومونی است. معمولاً جدی تر از ذات الریه ویروسی است و اغلب نیاز به مداخله پزشکی دارد.

در ذات الریه باکتریایی، تب می تواند به طور ناگهانی تا ۴۰ درجه سانتی گراد افزایش یابد و باعث تعریق زیاد، ضربان قلب سریع و افزایش سرعت تنفس شود. یک فرد ممکن است گیج یا هذیان شود و لب ها و بستر ناخن ها اغلب به دلیل کمبود اکسیژن کافی کمی آبی رنگ می شوند.

علت ذات الریه باکتریایی

علت های باکتریایی معمول و غیر معمول برای ذات الریه وجود دارد، از جمله پاتوژن ها (میکروب ها) که علت زمینه ای هستند.

ذات الریه باکتریایی معمولی نوعی ذات الریه است که اغلب توسط ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی مشاهده می شود. شدیدتر از ذات الریه غیر معمول است. علل باکتریایی شایع ذات الریه معمولی عبارتند از :

استرپتوکوک پنومونیه
هموفیلوس آنفولانزا
استافیلوکوکوس اورئوس
استرپتوکوک های گروه A
Moraxella catarrhalis
بی هوازی ها و باکتری های گرم منفی هوازی

پنومونی آتیپیک اغلب به عنوان “ذات الریه راه رفتن” شناخته می شود. علائم آن بسیار خفیف تر از ذات الریه معمولی است و اغلب ناشی از موارد زیر است :

لژیونلا
مایکوپلاسما پنومونیه
کلامیدیا پنومونیه
کلامیدیا پسیتاسی

یک فرد بیشتر مستعد قرار گرفتن در معرض انواع خاصی از پاتوژن ها (باکتری ها) در محیط های مختلف است. مثلا :

ذات الریه لژیونلا معمولاً از سیستم های تهویه مطبوع و آب آلوده ناشی می شود.
استرپتوکوک پنومونی، مایکوباکتریوم، مایکوپلاسما و کلامیدیا اغلب در محیط های شلوغ مانند پناهگاه های بی خانمان ها و زندان ها یافت می شوند.
کوکسیلا بورنتی می تواند از گربه، گوسفند و گاو به انسان منتقل شود.
کلامیدیا پسیتاسی اغلب نتیجه قرار گرفتن در معرض پرندگانی مانند بوقلمون، اردک و مرغ است.

عوامل خطر ذات الریه باکتریایی

افراد در معرض خطر بالای ذات الریه باکتریایی عبارتند از :

بزرگسالان ۶۵ سال و بالاتر.
کودکان کمتر از ۲ سال.
افراد مبتلا به برخی از بیماری ها (از جمله بیماری قلبی، آسم و سایر اختلالات ریوی، و HIV/AIDS).
کسانی که بیماری های خود ایمنی دارند.
افراد سیگاری.
افرادی که شیمی درمانی (درمان سرطان) دریافت می کنند.
گیرندگان عضو (کسانی که پیوند عضو داشته اند).
زنان باردار.

تشخیص ذات الریه باکتریایی

تشخیص ذات الریه می تواند دشوار باشد، زیرا علائم اغلب شبیه علائم اختلالاتی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا است.

تاریخچه پزشکی

از آنجایی که محیط‌های خاصی می‌توانند فرد را در معرض عوامل بیماری‌زا (میکروب‌ها) مختلف قرار دهند، متخصص تشخیص درباره سفرهای مکرر، قرار گرفتن در معرض ناقل‌های مختلف (مانند انواع خاصی از پرندگان) و همچنین هرگونه تماس نزدیک با سایر افراد بیمار سؤالاتی می‌پرسد.

معاینه بدنی

یک معاینه فیزیکی برای بررسی علائم و نشانه های ذات الریه انجام خواهد شد. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی با گوشی‌پزشکی به ریه‌ها گوش می‌دهد و هر گونه نشانه‌ای از ذات‌الریه مانند خس‌خس سینه، ترقه، یا صدای غرش را هنگام تنفس یا بیرون کشیدن فرد مشاهده می‌کند.

تست های تشخیصی

چندین نوع آزمایش تشخیصی مختلف ممکن است برای تشخیص ذالت الریه باکتریایی انجام شود، از جمله :

پالس اکسیمتری
آزمایش گاز خون شریانی
اشعه ایکس قفسه سینه
آزمایش خلط
سی تی اسکن قفسه سینه
کشت مایع جنب
برونکوسکوپی

عوارض ذات الریه باکتریایی

عوارض عبارتند از شرایط یا علائم ناشی از بیماری اولیه فرد. عوارض پنومونی باکتریایی ممکن است شامل موارد زیر باشد :

سندرم دیسترس تنفسی حاد
نارسایی تنفسی
آبسه ریه
سپسیس
برونشکتازی
پنومونی نکروزان
تخریب و اسکار بافت ریه
آمفیزم
باکتریمی
توجه داشته باشید، احتمال بروز عوارض شدید ذات الریه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا در معرض خطر بالایی هستند (مانند کودکان کوچک و سالمندان) بیشتر است.

درمان ذات الریه باکتریایی

درمان ذات الریه باکتریایی به شدت علائم، نوع پاتوژن (باکتری) و عوامل دیگر بستگی دارد. اغلب اوقات، ذات الریه را می توان در یک محیط خانگی درمان کرد، اما در موارد شدید، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان باشد.

درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد :

آنتی بیوتیک ها
اکسیژن درمانی
هواکش های مکانیکی
داروی های ضد درد
داروهایی برای کمک به کاهش مشکلات تنفسی

دستورالعمل های خانگی برای ارتقاء بهبودی ممکن است شامل موارد زیر باشد :

کنترل تب، اغلب با داروهای ضد تب بدون نسخه مانند تایلنول
خوردن یک رژیم غذایی سالم
افزایش مایعات
استراحت

پیشگیری

واکسیناسیون می تواند به پیشگیری از انواع خاصی از ذات الریه باکتریایی کمک کند، از جمله استرپتوکوک پنومونیه، شایع ترین علت پنومونی باکتریایی در کودکان ۳ ماهه تا ۳ ساله. سری واکسن‌های پنوموکوک از ۲ ماهگی شروع می‌شود و گفته می‌شود میزان پنومونی ناشی از این باکتری را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

واکسن پنوموکوک همچنین برای افرادی که در معرض خطر بالای ابتلا به ذات الریه باکتریایی هستند (مانند کودکان کمتر از ۵ سال و بزرگسالان ۶۵ سال و بالاتر) توصیه می شود.

واکسیناسیون برای سایر بیماری های دوران کودکی که می تواند منجر به این بیماری شود شامل موارد زیر است :

واریسلا (آبله مرغان)
سیاه سرفه (سیاه سرفه)
سرخجه
عفونت هموفیلوس آنفلوانزا نوع b (Hib).

منبع : verywellhealth